Bilkent UNAM’dan Dr. Öğr. Üyesi Serim İlday, yoğun madde fiziği konusundaki araştırmalarını desteklemek için Avrupa Araştırma Konseyi Başlangıç Hibesi (ERC Starting Grant) almaya hak kazandı. Kendisine dinamik adaptif sistemlerin karmaşıklığını araştırması için önümüzdeki beş yıl süresince 1,5 milyon Avro tahsis edildi.
Dr. İlday AB fonlarını yoğun madde ile istatistiksel fizik arasındaki arayüzde yeralan derinlemesine temel bir soruyu ele almak için kullanacak: “Dinamik adaptif bir sistem birden fazla seçenek ile karşı karşıya kaldığında hangisini seçer? ve neden?”
Araştırmacı bu soruyu, 2017 yılında çalışma arkadaşları ile birlikte geliştirdiği özgün bir kolloidal sistemi kullanarak inceleyecek. Bu sistem, dünyada ilk kez karmaşık desen ve davranış bolluğuna sahip ilk dinamik adaptif kolloidal kristallerin izlenmesine olanak sağlamıştır. ERC fonunu kullanarak, Dr. İlday ve ekibi termal dengeden uzakta ortaya çıkan olayları anlamak ve kontrol etmek için bu kristallerin “adaptiflik haritasını (fitness landscape)” çizecekler.
Termal dengeden uzak sistemlerin araştırılması büyük bir zorluk teşkil etmektedir. Bunun sebebi deneysel gerçekleşme ve platformların yetersizliği olarak görülmektedir. Dr. İlday’ın projesi bu boşluğu doldurmayı ve karmaşık olaylarla ilgili anlayışımızı artırmayı ve karmaşık sistem dinamiklerini kontrol etmeyi amaçlamaktadır.
ERC projeleri, Avrupa’nın önde gelen bilimsel araştırmalarını yürüten seçkin araştırmacıları destekleyen en prestijli araştırma fonu olarak kabul edilmektedir. On iki yıllık tarihinde, ERC tarafından finanse edilen altı araştırmacı, Nobel ödülünü kazandı. ERC projeleri, bilimsel araştırmalarında mükemmellik göstermekle kalmayıp aynı zamanda araştırma konularının çığır açan doğası ve uygulanabilirliği hakkında kanıtlar sunan araştırmacıları destekliyor.
Dr. İlday’a verilen bu hibe, Türkiye’ye yoğun madde fiziği alanında verilen ilk ERC projesidir. Ayrıca Dr. İlday’ın projesi, 2007 yılında ERC finansman programının başlamasından bu yana Bilkent Üniversitesi araştırmacıları tarafından alınan sekizinci ERC projesidir.